درمان سرطان تخمدان

سرطان تخمدان یکی از شایع ترین انواع سرطان در بین زنان است به طوری که از هر ۷۰ زن ۱ نفر به این نوع سرطان مبتلا میشود.

معمولا چنین بیماری در زنان بالای ۵۰ سال بیشتر دیده میشود و ممکن است هر کدام از افراد مبتلا به این بیماری با توجه به وسعت و گسترش این عارضه علائم مختلفی را تجربه کنند.

از مهمترین علائم سرطان تخمدان باید به نفع یا تورم شکم اشاره کرد، این افراد ناخواسته دچار کاهش وزن شده و ناراحتی در ناحیه لگن همراه با خستگی و کمردرد باعث آزاردگی بیماران خواهد شد.

تغییر در عادات روده ای مثل یبوست و یا نیاز مکرر به دفع ادرار از جمله علائم سرطان تخمدان می باشد.

پزشکان تلاش می کنند برای درمان چنین بیماری هایی از روش های درمانی نوین و موثر استفاده کنند.

اولین اقدام برای درمان سرطان تخمدان جراحی است، اگر این بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود جراحی سرطان تخمدان بهترین و موثرترین راه برای درمان است.

برای سرطان تخمدانی که گسترش پیدا نکرده است احتمالاً با انجام جراحی و برداشتن یک تخمدان آسیب دیده یا لوله های فالوپ همراه با آن می توان ضمن درمان کردن این اختلال توانایی فرد را برای فرزندآوری حفظ کرد.

اگر این بیماری گسترش پیدا کرده باشد و هر دو تخمدان و هر دو لوله فالوپ درگیر شده باشد پزشک تلاش می کند با برداشتن بخش های آلوده به سلول های سرطانی سایر اندام های جانبی را در سلامت حفظ کنند.

در روند جراحی سرطان تخمدان اگر این بیماری گسترده تر باشد پزشکان می توانند برای حفظ سلامت بیمار با برداشتن هر دو تخمدان یا رحم از گسترش این بیماری جلوگیری کنند.

درمان سرطان تخمدان تنها به انجام جراحی ختم نمیشود بلکه در مراحلی پزشکان شیمی‌درمانی سرطان تخمدان را به همراه جراحی روش موثر و تاثیرگذار دانسته و معتقدند که اگر شیمی درمانی برای سرطان تخمدان یا اوواری انجام شود می توان به بهبود قطعی این عارضه امیدوار بود.

در روند انجام شیمی درمانی از داروهایی استفاده میشود که برای از بین بردن سلول های سرطانی موثر هستند.

در مواردی اگر وضعیت بیماران به گونه ای باشد که شرایط برای جراحی مساعد نباشد پزشک درمان را با شیمی درمانی آغاز می کند و از این روش نتایج خوبی حاصل می گردد.

پرتو درمانی یکی دیگر از روش های موثر برای درمان سرطان تخمدان است، پزشکان با این روش می توانند ضمن به کارگیری اشعه ایکس با انرژی بالا اقدام به از بین بردن سلول های سرطانی نمایند.

در مواردی برای درمان سرطان تخمدان تغییرات هورمونی اقدامی موثر می باشد.

از آنجایی که هورمون استروژن عاملی برای رشد سلول های سرطانی است متخصصان با مسدود کردن استروژن به درمان سرطان ایجاد شده در تخمدان ها کمک می کنند.

مهار این هورمون باعث رشد کند سلول های سرطانی شده و فرایندهای درمانی نیز با موفقیت همراه خواهد بود.

انواع روش های درمانی برای سرطان تخمدان

روش های درمانی متعددی در این مورد وجود دارد که در ادامه به آنها می پردازیم:

شیمی درمانی برای سرطان تخمدان

بسیاری از بانوان بعد از ابتلا به سرطان تخمدان با این مسئله مواجه هستند که چه شیوه درمانی می تواند سلامت آنها را بازگرداند.

متخصصان برای درمان تومورهای تخمدان شیمی درمانی را یک روش موثر دانسته و معتقدند که اگر این فرایند در زمان مناسب و به درستی انجام شود باعث کاهش اندازه تومور شده و خیلی زود این سلول های مزاحم از بین می روند.

بسیاری از داروهایی که در روند شیمی درمانی استفاده میشوند مستقیماً به داخل ورید تزریق شده و روند درمان در هر جلسه حدوداً چند ساعت طول می‌کشد.

تعداد دوره های شیمی درمانی برای هر بیمار متغیر است، هر چقدر شدت بیماری بیشتر باشد دوره ها طولانی تر خواهد بود و نیاز به درمان فوری یا سنگین تر نیز وجود دارد.

پرتو درمانی برای سرطان تخمدان

پرتو درمانی تکنیک دیگر برای درمان سرطان تخمدان است.

معمولاً این روش درمانی برای بیمارانی کاربرد دارد که دچار متاستاز سرطان تخمدان هستند و سایر اندام های مجاور در محدوده لگن نیز با این آسیب درگیر شده اند.

در این فرایند از اشعه ایکس با انرژی بالا استفاده میشود و تابش مستقیم آن به سلول های سرطانی باعث از بین رفتن آنها خواهد شد.

پرتو درمانی معمولاً به عنوان یک روش مکمل استفاده میشود و به تنهایی شیوه درمانی مناسبی برای سرطان تخمدان نیست.

پرتو درمانی در کنار دیگر روش ها مثل شیمی درمانی یا جراحی تاثیر موثری بر بهبود بیماری داشته و روند درمان را سریع تر پیش می برد.

سال های زیادی است که شیمی درمانی و پرتو درمانی به عنوان درمان های اصلی سرطان شناخته میشوند.

بانوانی که به سرطان تخمدان مبتلا هستند اغلب از این روش ها به نتایج مثبت دست یافته و سلامت بدن نیز حفظ شده است.

جراحی برای درمان سرطان تخمدان

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان تخمدان موظفند که به تشخیص پزشک در اولین فرصت تحت جراحی قرار گرفته تا توده ایجاد شده در تخمدان ها برداشته شود.

متخصصانی که در زمینه درمان سرطان فعالیت هستند معتقدند که سلول های سرطانی باید هر چه سریع تر از محل مورد نظر خارج شوند.

از این رو جراحی را یک تکنیک موثر دانسته و معتقدند که دیگر روش های درمان مکمل جراحی هستند.

تنها در صورتی روش های غیر جراحی انجام میشود که وسعت بیماری به حدی باشد که با جراحی نتوانند کمکی به وضعیت جسمانی و حفظ سلامت آنها نمایند.

حتماً شما هم شنیده اید که تنها راه مطمئن برای درمان سرطان تخمدان جراحی است، متخصصان می توانند حین انجام جراحی سلول های برداشته شده را در آزمایشگاه مورد ارزیابی قرار داده تا متوجه شوند که آیا این سلول ها بافت سرطانی دارند یا خیر.

در صورتی که سرطان تخمدان تایید شود پزشک به جراحی ادامه داده و تا حد ممکن با خارج کردن سلول های سرطانی اقدام به پاکسازی رحم و تخمدان می کنند.

از آنجایی که تخمدان به واسطه لوله های فالوپ به رحم متصل میشوند متخصصان با انجام جراحی می توانند بخش های وسیع تری از رحم را ارزیابی کنند و سایر اندام های مجاور نیز بررسی خواهد شد و در صورت نیاز سلول های سرطانی از همه بافت ها جمع آوری میشوند.

در اکثر موارد برای درمان سرطان تخمدان اولین اقدام انجام جراحی است تا پزشک بتواند توده سرطانی را برداشته و تصمیم گیری بهتری در مورد ادامه درمان خواهند داشت.

زمانی که سلول های سرطانی به واسطه جراحی از تخمدان خارج میشوند شیمی درمانی یا پرتو درمانی به عنوان روش های مکمل تاثیر بهتری بر نابودی سلول های باقیمانده دارد و از رشد مجدد این بیماری جلوگیری می کنند.

درمان های نوین سرطان تخمدان

بسیاری از متخصصان در مواجهه با سرطان تخمدان در تلاشند ضمن به کارگیری درمان های نوین روند بهبود بیماری را سریع تر پیش ببرند.

درمان های هدفمند

علاوه بر روش های مرسوم مثل جراحی  شیمی درمانی یا پرتو درمانی درمان هدفمند نیز برای بهبود سرطان تخمدان با نتایج مثبت همراه بوده است.

داروهایی که در روند درمان هدفمند استفاده میشود بر نحوه عملکرد سلول ها تغییر ایجاد کرده و به بدن کمک می کند تا رشد سرطان را کنترل کند.

درمان هدفمند به عنوان یک مسدود کننده رشد سرطان عمل می کند البته این تکنیک جدید و نوین برای جلوگیری از رشد عروق خونی در تومورها نیز کاربرد داشته و تا به امروز یک روش درمانی مکمل و تاثیرگذار شناخته شده است.

درمان هدفمند برای بیمارانی کاربرد دارد که به سرطان تخمدان پیشرفته مبتلا هستند یا بیمارانی که دچار عود مجدد سرطان تخمدان هستند می توانند از این شیوه درمانی به نتایج خوبی دست یابند.

ایمونوتراپی در سرطان تخمدان

ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی یکی دیگر از درمان های نوین و جدید برای مبارزه با سرطان تخمدان می‌باشد.

سلول های سرطانی ساختار متفاوتی دارند و با توجه به پروتئین هایی که تولید می کنند باعث میشود تا سیستم ایمنی بدن آنها را شناسایی نکرده و مورد حمله قرار نمی دهد.

هدف از انجام ایمونوتراپی مختل کردن این فرایند است و ایمنی درمانی به عنوان یک درمان ترکیبی و مکمل به بدن کمک می کند تا ضمن تقویت سیستم ایمنی سلول های سرطانی سریع تر شناسایی شده و نابودی آنها حتمی خواهد بود.

هر کدام از این روش های درمانی نوین با پاسخ مثبت و موثر همراه بوده است و جایگاه ویژه ای در درمان سرطان های مختلف به خود اختصاص داده اند.

هر کدام از این روش های درمانی با تکنیک خاصی برای بیماران انجام میشود و وضعیت جسمانی بیمار و شدت و وسعت سرطان تعیین کننده روند درمان خواهد بود.

هورمون‌ درمانی برای سرطان تخمدان

هورمون‌ درمانی یکی از گزینه‌ های درمانی در سرطان تخمدان است، اما بیشتر برای انواع خاص و کم‌ تهاجمی آن مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

این روش به‌ ویژه در تومورهای low-grade serous carcinoma یا تومورهای نوع endometrioid که گیرنده‌ های هورمونی (استروژن یا پروژسترون) را بیان می‌ کنند موثرتر است.

برخلاف انواع تهاجمی‌ تر سرطان تخمدان، این نوع سرطان‌ ها نسبت به رشد سریع کندتری دارند و پاسخ به هورمون‌ درمانی می‌ تواند قابل توجه باشد، به‌ خصوص در بیماران جوان‌ تر یا کسانی که بیماری عود کننده دارند و نمی‌ توانند شیمی‌ درمانی مجدد دریافت کنند.

رایج‌ ترین داروهای مورد استفاده در هورمون‌ درمانی شامل تاموکسیفن (مهارکننده گیرنده استروژن) و مهارکننده‌ های آروماتاز مثل لتروزول، آناستروزول و اکسمستان هستند.

این داروها از طریق جلوگیری از اثر استروژن بر سلول‌ های توموری یا کاهش تولید استروژن در بدن عمل می‌ کنند.

در زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌ اند، مهارکننده‌ های آروماتاز معمولا موثرتر هستند چون استروژن بیشتر از منابع محیطی (چربی بدن) تولید می‌ شود.

در مواردی خاص، ممکن است ترکیب هورمون‌ درمانی با درمان‌ های هدفمند یا داروهای دیگر نیز مد نظر قرار گیرد.

مزیت هورمون‌ درمانی این است که نسبت به شیمی‌ درمانی عوارض کمتری دارد و در برخی موارد می‌ تواند کنترل بلند مدت بیماری را فراهم کند.

با این حال، پاسخ به این درمان در همه بیماران یکسان نیست و نیاز به انتخاب دقیق بر اساس نوع تومور و وضعیت گیرنده‌ های هورمونی دارد.

در نتیجه، پیش از شروع این درمان، بررسی‌ های بافت‌ شناسی و ایمونوهیستوشیمی انجام می‌ شود تا احتمال پاسخ‌ دهی به درمان مشخص شود.

دارو درمانی سرطان تخمدان

• کاربوپلاتین (Carboplatin)
• سیس‌ پلاتین (Cisplatin)
• پاکلیتاکسل (Paclitaxel)
• دوستاکسل (Docetaxel)
• جم‌ سیتابین (Gemcitabine)
• دوکسوروبیسین لیپوزومال (PLD / Doxil)
• بواسیزوماب (Bevacizumab / Avastin)
• اولاپاریب (Olaparib / Lynparza)
• نیراپاریب (Niraparib / Zejula)
• روکاپاریب (Rucaparib / Rubraca)
• تاموکسیفن (Tamoxifen)
• لِتروزول (Letrozole)
• آناستروزول (Anastrozole)
• اکسمستان (Exemestane)
• پمبرولیزوماب (Pembrolizumab / Keytruda)
• نیوولوماب (Nivolumab)

درمان دارویی سرطان تخمدان، به‌ ویژه در مراحل متوسط تا پیشرفته، نقش کلیدی دارد.

داروهای شیمی‌ درمانی پایه اصلی درمان هستند و معمولا ترکیبی از کاربوپلاتین و پاکلیتاکسل به عنوان خط اول درمان استفاده می‌ شود.

در صورت بازگشت بیماری، داروهای دیگر مثل جم‌سیتابین، دوکسوروبیسین لیپوزومال یا دوستاکسل ممکن است به‌کار گرفته شوند. این داروها با حمله به سلول‌های سرطانی در حال تقسیم، رشد تومور را متوقف می‌کنند اما ممکن است عوارضی مثل تهوع، ریزش مو یا ضعف ایمنی به همراه داشته باشند.

در سال‌ های اخیر، داروهای هدفمند مانند مهارکننده‌ های PARP برای بیمارانی با جهش ژن BRCA یا سایر نقص‌ های ترمیم DNA معرفی شده‌ اند و توانسته‌ اند طول عمر بدون پیشرفت بیماری را به طور قابل‌ توجهی افزایش دهند.

دارویی مثل بواسیزوماب با مهار رگ سازی تومور به عنوان بخشی از درمان نگهدارنده (maintenance therapy) یا همراه شیمی‌ درمانی کاربرد دارد.

انتخاب دقیق دارو به عوامل متعددی مثل مرحله بیماری، وضعیت جهش‌ های ژنی، پاسخ قبلی به درمان و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد.

درمان سرطان تخمدان در طب سنتی

در طب سنتی ایرانی، درمان سرطان تخمدان مانند سایر بیماری‌ ها بر پایه تعدیل مزاج، پاکسازی بدن از مواد زائد، تقویت سیستم ایمنی و اصلاح سبک زندگی استوار است.

تجمع سودا یا سوءمزاج سرد و خشک در ناحیه رحم و تخمدان‌ ها یکی از علل اصلی بروز توده‌ ها و سرطان‌ ها دانسته می‌ شود.

از این رو، حکما توصیه به مصرف مواد غذایی گرم و‌تر، پرهیز از سردی‌ ها، و استفاده از داروهای گیاهی مقوی اعضای تناسلی زنانه مانند زنجبیل، رازیانه، بابونه، شیرین‌بیان و سیر می‌ کنند.

استفاده از روش‌ هایی مانند حجامت خاص (در ناحیه کمر یا اطراف رحم)، فصد، ماساژ با روغن‌ های گرم مانند روغن سیاهدانه یا روغن زنجبیل، و حمام دارویی برای کاهش سردی و رطوبت موضعی تجویز می‌ شود.

البته باید توجه داشت که این روش‌ ها به‌ هیچ‌ وجه جایگزین درمان‌ های علمی و پزشکی مدرن نمی‌ شوند، بلکه می‌ توانند به عنوان درمان مکمل برای کاهش عوارض و بهبود کیفیت زندگی به‌ کار روند.

مشورت با پزشک متخصص طب سنتی و هماهنگی با آنکولوژیست در این زمینه بسیار ضروری است.

عوارض جانبی درمان های سرطان تخمدان

هر کدام از روش های درمانی برای بهبود سرطان تخمدان احتمالاً با عوارض کوچک و بزرگی همراه است که مهم است بیمار پیش از شروع درمان نسبت به این عوارض اطلاعات و آگاهی کافی داشته باشند در این صورت می توانند بهتر و دقیق تر از سلامت خود محافظت نمایند.

اگر برای درمان سرطان تخمدان پزشک انجام جراحی را الزامی بداند احتمالاً بعد از عمل بیماران با درد و حساسیتی مواجه هستند که در مدت زمان کوتاه برطرف خواهد شد.

از مهمترین عوارض جراحی سرطان تخمدان باید به نیاز مکرر برای تخلیه مثانه اشاره کرد.

البته عوارض جدی تر این جراحی شامل عفونت، خونریزی یا آسیب به سایر اندام ها می باشد که در موارد بسیار محدود و نادر اتفاق می افتد.

بسیاری از بیماران در روند انجام شیمی درمانی شاهد کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت ها خواهند بود.

از آنجایی که داروهای شیمی درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده میشوند ممکن است به طور موقت باعث کاهش تعداد لکوسیت ها یا گلبول های سفید خون شود.

نتیجه چنین تغییراتی در بدن باعث میشود تا افراد بیش از هر زمان دیگری مستعد ابتلا به عفونت باشند و احتمالاً بالا رفتن دمای بدن بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد را نیز تجربه می کنند.

از دیگر عوارض شیمی درمانی باید به کاهش شدید پلاکت ها اشاره کرد.

این مسئله در نهایت باعث ایجاد کبودی یا خونریزی های محدود در بدن میشود که خون دماغ یا خونریزی از لثه و لکه های پوستی شایع ترین نوع این عوارض می باشد.

بسیاری از افراد بعد از شیمی درمانی دچار کم خونی شدید میشوند و احتمالاً این مسئله به صورت خستگی شدید، تنگی نفس یا ضربان قلب بالا خود را نشان می دهد.

بعد از شیمی درمانی از دست دادن اشتها و تحریک دهان از جمله عوارض شایع است که احتمالاً ایجاد زخم های کوچک در دهان باعث میشود تا افراد تمایلی به مواد غذایی نداشته باشند و در نهایت دچار کاهش وزن محسوس خواهند شد.

از دیگر عوارض شیمی درمانی باید به ریزش مو در سطح بدن اشاره کرد بسیاری از افراد ریزش مو را در شش ماهه اول درمان تجربه می کنند و البته بعد از پایان درمان رویش مجدد مو اتفاق می افتد.

زمانی که بیماران مبتلا به سرطان تخمدان با تشخیص پزشک پرتو درمانی انجام می دهند ممکن است عوارض جانبی این شیوه درمانی را نیز متحمل شوند.

مهمترین عارضه در پی انجام پرتو درمانی تغییرات پوستی در ناحیه تحت درمان است که حالتی مثل آفتاب سوختگی یا حتی تاول های ریز و پوسته پوسته شدن نیز رخ می دهد.

در طی انجام پرتو درمانی عوارضی مثل خستگی شدید تهوع، استفراغ و اسهال کاملاً شایع است و از آنجایی که محدوده لگن تحت درمان قرار می گیرد تحریک واژن همراه با تغییر در میزان ترشحات نیز شایع می باشد.

مراقبت های پس از درمان سرطان تخمدان

همه بیماران مبتلا به سرطان تخمدان درمان های فشرده و گاهاً سنگین را سپری می کنند.

هدف از انجام این تکنیک های درمانی حفظ سلامت رحم و تخمدان ها است و این روش های درمانی به صورت فشرده برای افزایش طول عمر بیماران انجام می پذیرد.

اینکه بعد از درمان سرطان تخمدان با روش های مختلف چه نوع مراقبت هایی انجام شود نکته حائز اهمیت است و متخصصان تاکید زیادی بر این مسئله دارند و معتقدند که روند درمان در کنار مراقبت های تخصصی و خانگی فرد را به نتایج مثبت خواهد رساند.

بعد از شروع درمان سرطان تخمدان حتماً خواب و استراحت کافی داشته باشید، مهم است که از رژیم غذایی مناسب و غنی استفاده کرده و روزانه نیم ساعت پیاده روی کنید.

مصرف غذاهای مقوی جهت تامین نیاز بدن در کنار تحرک کافی باعث میشود تا عملکرد دیگر قسمت ها با اختلال مواجه نشده و در روند درمان بیماری موثر خواهد بود.

تلاش کنید مصرف سیگار و الکل را به طور دائمی متوقف کنید، بهداشت فردی و غذایی را رعایت کرده و اجازه ندهید که شرایط برای ابتلا به سایر بیماری ها و عفونت فراهم شود.

از دیگر نکات مراقبتی بعد از درمان سرطان تخمدان کاهش مصرف نوشیدنی های قنددار است.

مصرف قند، شکر، انواع شیرینی و شکلات را تا حد ممکن محدود کرده تا مبادا تاثیر منفی آن را بر سلامت رحم و اعضای مرتبط با آن مشاهده کنید.

همچنین می توانید با انجام رژیم های اصولی بدون آنکه فشار و آسیبی را متحمل شوید اقدام به کاهش وزن کنید.

از طرفی مهم است که روند درمان را به درستی و در زمان بندی مشخص سپری کرده و چکاپ های ماهانه و معاینات را تحت نظر پزشک انجام دهید.

مهمترین بخش مراقبت بعد از درمان سرطان تخمدان معاینه توسط پزشک است و متخصصان می توانند با انجام چند تکنیک ساده روند درمان را بررسی کرده و متوجه میشوند که شرایط درمانی تا چه حد موفق بوده است.

تغییر رژیم غذایی پس از درمان سرطان تخمدان

همه بانوانی که به سرطان تخمدان مبتلا هستند باید روش های درمانی کم تهاجم را انجام دهند.

هدف از انجام این شیوه های درمانی حفظ سلامت رحم و تخمدان‌ هاست و منجر به افزایش طول عمر بیماران نیز خواهد شد.

حین درمان و حتی بعد از انجام این شیوه های درمانی بیماران موظفند تغییراتی را در سبک زندگی خود اعمال نمایند.

در این صورت می توانند از سلامت خود بهتر و دقیق تر محافظت کرده و از ایجاد بیماری های خطرناک جلوگیری نمایند.

فراموش نکنید که نقش تغذیه در بهبود بیماران مبتلا به سرطان تخمدان بسیار مهم است و تاثیر سبک زندگی سالم بر روند درمان سرطان تخمدان تایید شده می باشد.

اگر به دنبال روش های پیشگیری از عود سرطان تخمدان هستید حتماً اصلاح تغذیه را در برنامه خود قرار داده و با مصرف محصولات ارگانیک با خاصیت ضد سرطان از سلامت خود مراقبت نمایید.

مصرف میوه ها و سبزیجات رنگی برای کاهش ابتلا و سرطان تخمدان و حتی برای مراقبت های بعد از درمان نیز بسیار مهم است.

سبزیجاتی مثل کلم ها، پیاز، گوجه فرنگی و انواع میوه ها مثل سیب برای جلوگیری از عود مجدد بیماری و حتی پیشگیری از سرطان تخمدان مفید هستند. چای سبز یا سیاه خطر ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد.

برای مراقبت از سلامت بدن بعد از درمان سرطان تخمدان به طور مرتب از ماهی استفاده کنید.

ماهی سرشار از اسید چرب امگا ۳ می باشد که می توانید با این ماده غذایی ارزشمند احتمال ابتلا به سرطان یا عود سرطان تخمدان را نیز تا ۳۰ درصد کاهش دهید.

دیگر انواع مواد غذایی مثل زردچوبه و زرشک حاوی مواد ضد سرطانی هستند، مصرف این خوراکی ها به طور مرتب شانس ابتلا به سرطان را کاهش داده و برای مراقبت بعد از درمان سرطان تخمدان مفید می باشند.

همانطور که می دانید تغذیه نقش مهمی بر سلامت بدن بعد از درمان سرطان تخمدان دارد.

مهم است که مصرف ویتامین D را به طور پیوسته در برنامه غذایی خود گنجانده و به طور روزانه حداقل ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید.

در صورتی که با کمبود این ویتامین مواجه هستید طبق نظر پزشک از مکمل ویتامین D استفاده کنید تا کمبود بدن جبران شود.